Hoe groot moet een schilderij zijn? Zo kies je de juiste maat

Staat je nieuwe schilderij er verloren bij op die grote muur? Of lijkt het juist te overweldigend voor de ruimte? Het kiezen van de juiste maat voor een schilderij is een van die dingen waar veel mensen mee worstelen. Te klein en het verdwijnt in het niets, te groot en het domineert de hele kamer op een onprettige manier.

Als interieurstyliste zie ik dit dilemma elke week voorbijkomen. Gelukkig zijn er een paar beproefde regels die het een stuk makkelijker maken om de perfecte maat te kiezen. In deze gids leg ik je precies uit hoe je dat doet.

De gouden regel: de 2/3e formule

De belangrijkste regel die je moet onthouden is de 2/3e regel. Je schilderij moet minimaal twee derde van de breedte van het meubelstuk eronder beslaan. Heb je een bank van 180 centimeter? Dan kies je een schilderij van minimaal 120 centimeter breed.

Deze regel is niet zomaar uit de lucht gegrepen. Het is gebaseerd op de Gulden Snede, een wiskundige verhouding die ons brein als het meest harmonisch ervaart. Ik gebruik deze regel al jaren in mijn werk en het werkt echt. Het zorgt voor die perfecte balans waar je naar zoekt, zonder dat het te zwaar of te licht aanvoelt.

Wat fijn is aan deze regel: hij geldt voor alle meubelstukken. Een eettafel van 150 centimeter vraagt om een kunstwerk van minimaal 100 centimeter. En bij moderne plexiglas schilderijen kun je vaak precies de maat kiezen die je nodig hebt.

Per ruimte bekeken: wat werkt waar?

De slaapkamer

Boven een tweepersoonsbed adviseer ik altijd een minimale breedte van 120 centimeter, ongeacht hoe breed je bed precies is. Dit geeft die luxe hotelsfeer die iedereen zo mooi vindt. Ik merk dat mensen vaak te kleine kunstwerken kiezen voor de slaapkamer, bang dat het te druk wordt. Maar juist een mooi groot schilderij geeft rust en karakter aan de ruimte.

De woonkamer

In de woonkamer draait alles om de bank. Die 2/3e regel is hier heilig. Maar let op: je schilderij mag nooit breder zijn dan je bank. Dat ziet er gewoon onbalans uit, alsof het elk moment kan omvallen.

Voor een moderne uitstraling kun je kiezen voor abstracte plexiglas schilderijen die perfect aansluiten bij strakke, eigentijdse interieurs.

Lege muren

Heb je een kale muur zonder meubilair eronder? Dan adviseer ik een minimale hoogte van 100 centimeter. Kleinere werken vallen gewoon weg op grote muurvlakken. Hier kun je echt gaan voor impact met bijvoorbeeld een prachtig natuurschilderij op plexiglas.

Groot denken: de XXL-trend

Steeds meer mensen durven te kiezen voor echte blikvangers: schilderijen van twee meter of groter. En terecht! Een groot kunstwerk kan een kamer compleet transformeren. Het geeft direct karakter en zorgt voor dat wow-effect waar iedereen naar zoekt.

Maar let wel op de praktische kant. Grote schilderijen zijn zwaar en hebben stevig ophangsysteem nodig. Bij werken boven de twee meter raad ik altijd aan om professionele hulp in te schakelen. Een plexiglas schilderij van 2 bij 1,5 meter weegt al gauw 10 tot 15 kilo.

Voor grote formaten is dibond vaak een betere keuze dan plexiglas. Het is lichter en geeft geen hinderlijke reflecties in ruimtes met veel licht. Plexiglas daarentegen geeft meer diepte en glans, perfect voor luxe interieurs waar je echt wilt opvallen met bijvoorbeeld een fashion schilderij.

De grootste valkuilen (en hoe je ze vermijdt)

In de loop der jaren heb ik alle mogelijke fouten voorbij zien komen. De meest voorkomende? Te kleine schilderijen boven grote banken. Het ziet er gewoon zielig uit, alsof het kunstwerk zich probeert te verstoppen.

Aan de andere kant zie je ook mensen die te groot gaan. Hun schilderij steekt uit boven hun bank of kast, wat een onrustige indruk geeft. Onthoud: groter mag, maar nooit breder dan het meubelstuk eronder.

Een andere fout: mensen kopen impulsief zonder eerst te meten. Gebruik schilderstape om de gewenste maat op de muur af te plakken. Of knip een grote plastic zak uit op maat – die plakt vanzelf tegen de muur en geeft je direct een goed beeld.

Galerijwanden: de kunst van combineren

Niet iedereen wil of kan één groot schilderij ophangen. Een galerijwand is dan een prachtig alternatief. Hier geldt ook de 2/3e regel, maar dan voor de totale breedte van alle kunstwerken samen.

Begin altijd op de vloer. Leg al je kunstwerken uit totdat je tevreden bent met de indeling. Maak een foto voordat je gaat ophangen – geloof me, dat scheelt veel gedoe. Start met het grootste werk en vul aan met kleinere stukken.

Wil je het spannender maken? Combineer dan verschillende materialen. Een mix van zwart-wit plexiglas schilderijen met gekleurde werken kan heel dynamisch zijn.

Praktische tips voor de perfecte keuze

Moderne technologie maakt het steeds makkelijker om de juiste maat te kiezen. Er zijn apps die kunstwerken virtueel in je ruimte kunnen plaatsen. Handig, maar de klassieke methoden werken nog altijd het best.

Mijn favoriete truc: papieren sjablonen op ware grootte. Knip ze uit, plak ze op de muur en bekijk ze vanaf verschillende afstanden. Je zult versteld staan hoe anders een formaat kan overkomen als je er een paar meter vanaf staat.

Let ook op de ophanghoogte. De standaardregel is 145 centimeter vanaf de vloer tot het midden van je schilderij. Maar in ruimtes waar je vooral zit, mag het iets lager. En bij hoge plafonds kun je juist hoger gaan voor een meer dramatisch effect.

Budget en materialenkeuze

Grotere formaten kosten meer, dat is logisch. Maar er zijn manieren om slim om te gaan met je budget. Dibond is bijvoorbeeld voordeliger dan plexiglas en perfect geschikt voor grote formaten. Voor kleinere werken kun je juist kiezen voor de luxe uitstraling van plexiglas.

Kringloopwinkels zijn goudmijnen voor grote lijsten die je kunt overspuiten. En denk ook eens aan het geleidelijk opbouwen van een galerijwand – je hoeft niet alles tegelijk aan te schaffen.

Toekomst en trends

De trend gaat duidelijk richting grootschalige, impactvolle werken. Mensen kiezen liever voor één prachtig groot schilderij dan voor veel kleine. Minimalisme en maximale impact, dat is waar het om draait.

Digitale printing maakt het ook steeds makkelijker om exact de maat te bestellen die je nodig hebt. Geen gedoe meer met standaardformaten die net niet passen – je kunt precies krijgen wat je wilt.

Het kiezen van de juiste schilderijmaat hoeft geen giswerk te zijn. Met de 2/3e regel als basis, een beetje gezond verstand en de moed om groot te denken, maak je altijd de juiste keuze. En vergeet niet: het gaat uiteindelijk om wat jij mooi vindt in jouw ruimte.

1. Hoe meet ik precies de ideale maat voor een schilderij boven mijn bank of meubel?

Gebruik de 2/3e-regel: meet de breedte van je bank of meubel en kies een schilderij dat minimaal twee derde van deze breedte beslaat. Voor een bank van 180 cm is dat ongeveer 120 cm breed. Laat circa 30-40 cm ruimte aan elke zijkant vrij voor een mooi luchtig effect. Bij meerdere schilderijen geldt de 2/3e-regel voor de totale breedte van alle werken samen. Test eerst met schilderstape of papieren sjablonen op de muur.

2. Wat als mijn muur heel groot is en er geen meubel onder staat?

Bij een lege muur zonder meubels kies je voor een schilderij met een minimale hoogte van 80 cm. Kleinere werken verdwijnen snel op grote, kale muren. Voor echte impact ga je voor grotere formaten of combineer je meerdere werken tot een galerijwand. Durf groots te denken—XXL-panelen geven een ruimte kracht en karakter.

3. Kan ik beter één groot schilderij kiezen of meerdere kleinere werken combineren?

Eén groot schilderij zorgt voor rust en veel impact, perfect bij moderne interieurs. Meerdere kleinere schilderijen bieden variatie en dynamiek. Bij een galerijwand geldt ook de 2/3e-regel voor de totale breedte. Leg de werken eerst op de grond, begin met het grootste werk als ankerpunt en wissel af met verschillende formaten of kleuren.

4. Welke ophanghoogte is ideaal voor schilderijen?

Het middelpunt van het schilderij hangt ongeveer 145 cm boven de vloer—ter hoogte van het gemiddelde oog. Bij zitgedeeltes mag het iets lager, bij hoge plafonds iets hoger voor dramatisch effect. Meet altijd eerst uit in plaats van op het oog gaan. Let bij grote en zware schilderijen extra op een stevig ophangsysteem.

5. Wat is beter voor een groot schilderij: plexiglas of dibond?

Dibond is lichter, buigt minder door en heeft weinig spiegeling—ideaal voor grote formaten en lichte ruimtes. Plexiglas geeft mooie glans en diepte voor een luxe uitstraling, maar wordt bij grote maten zwaar en kan spiegelen. Kies dibond voor praktisch en strak, kies plexiglas voor sprankeling en diepte.